ХУДШИНОСӢ ЗАМИНАИ ҲАМАИ МУВАФФАҚИЯТҲОСТ. Андешаҳои муовини Раиси Суди конститутсионӣ Карим Каримзода перомуни Паёми Пешвои миллат

Дар паёмҳои Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳар соли ҳисоботӣ бо зикри ба вуқӯъ пайвастани ин ё он ҳодисаи барои таърихи давлат, миллат ва иқтисодиёти мо  муҳим ва хотирмон  оғоз гардида, заминаи боэътимоди чунин ҳодисаҳо барои расидан ба дастоварду муваффақиятҳои нави сиёсию иқтисодӣ ва иҷтимоию фарҳангӣ дар солҳои баъдӣ ҳисобида мешавад.

Чунончи, 17 майи соли 2019  дар Тоҷикистон бо иштироки беш аз 500 ҳайат аз 50 давлати дунё,   28 созмони байналмилалӣ ва минтақавӣ,  вазирони корҳои хориҷӣ, роҳбарони мақомоти масъули мубориза бо таҳдиду чолишҳои амниятӣ, намояндагони ҷомеаи шаҳрвандӣ, доираҳои илмию таҳқиқотӣ ва корпуси дипломатии муқими Тоҷикистон баргузор гардидани Конфронси сатҳи баланд “Ҳамкории байналмилалӣ ва минтақавӣ дар мубориза бо терроризм ва манбаъҳои маблағгузории он, аз ҷумла гардиши ғайриқонунии маводи мухаддир ва ҷинояткории муташаккил”, 29 май анҷоми Сафари расмии Президенти Шӯрои Аврупо ба Тоҷикистон; 14-15 июни соли 2019 бо иштироки сарони давлатҳо ва ҳукуматҳо, вазирони корҳои хориҷӣ аз 27 давлати аъзо, 8 давлат ва 5 созмони байналмилалии назоратчӣ бо иштироки 450 нафар рӯзноманигорон баргузор гардидани Ҳамоиши панҷуми Машварати ҳамкорӣ ва тадбирҳои боварӣ дар Осиё дар шаҳриДушанбе; 14-16 июн сафари давлатии Раиси Ҷумҳурии Мардумии Чин ба Тоҷикистон ва имзои 18 санади муҳими ҳамкорӣ ва дигар чорабиниҳои муҳими сиёсӣ бо иштироки роҳбарияти давлати Ҷумҳурии Тоҷикистон шаҳодати эътирофи байналмилалии Тоҷикистон мебошад.

Аз ҷумла, эътибор пайдо кардани чорабиниҳои байналмилалии ҷониби Тоҷикистон доир ба захираҳои об таҳти унвони “Раванди Душанбе дар соҳаи об” ва дар соли равон ҷиҳати татбиқи ташаббуси чоруми  Тоҷикистон –Даҳсолаи байналмилалии амал “Об барои рушди устувор” барои солҳои 2018-2028, дар Душанбе баргузор намудани Конфронси байналмилалии сатҳи баланд далолат ба он мекунад, ки Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамчун қисмати ҷудонашвандаи ҷомеаи ҷаҳон дар ҳалли масъалаҳои печидаи глобалии вобаста ба об эътиборӣ ҷиддӣ медиҳад ва мавқеи устувор дорад.

Муваффақияту дастовардҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон осон ба даст наомадаанд. Мо ба ин дастовардҳо  таҳти роҳбарии хирадмандонаи Пешвои муаззами худ ва заҳматҳои шабонарӯзии фарзандони ба нангу номуси ин миллат ноил гардида,  бори дигар ба ҷаҳониён миллати тамаддунофар ва ташабускор будани халқи тоҷикро баръало муаррифӣ намудем.

Зеро бе сатҳи баланди худшиносиву худогоҳӣ ва ҳувияти миллӣ бунёди давлати мустақили миллӣ, ободу зебо ва аз ҷиҳати иқтисодиву иҷтимоӣ пешрафта ғайриимкон аст. Қувваи пешбаранда ва омили асосии рушду таҳкими давлат маҳз ҳамин сифатҳои муҳими инсонӣ ва шаҳрвандии ҳар як фарди банангу номуси Ватани мо мебошад.

Худогоҳии миллӣ худро ҳамчун миллат дарк кардани инсон аст. Ба таври дигар гӯем, он аз тарафи инсон дарк кардани амалҳои худ, ҳиссиёт, андеша, мақсади рафтор, манфиат ва мавқеи худ дар ҷомеаро ифода мекунад. Рушди худогоҳӣ шарти муҳими ташаккули шахсият мебошад.

Ҳанӯз Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар суханронии худ дар маҷлиси  ботантана бахшида ба  20-умин  солгарди Иҷлосияи XVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 16 ноябри соли 2012 таъкид карда буданд: «Дар ҳоле ки пояҳои худшиносии миллии мо осеби ҷиддӣ дида, миллати мо аз асолати худ то ҳадде дур гардида буд, марҳалаи эҳёи ҳофизаи таърихии миллат ва худшиносии миллӣ як зарурати муҳими ҳам милливу таърихӣ ва ҳам давлативу сиёсӣ дониста мешавад. Ҳамаи ин иқдомҳо ба хотири бар пояи арзишҳои миллӣ ва рӯҳияи ватандорӣ тарбия кардани насли наврас равона шудаанд, то ки миллати мо ба худогоҳиву худшиносии миллӣ ноил шуда, ба асли хеш пайвандад.

Бо  ин назардошт, Пешвои миллат дар суханрониашон 6 самти асосии марҳилаи  рушди давлатдориамонро муайян карда, дар баробари 3 самти дигари бо ҳам алоқаманд, боз се самти дигарро махсус таъкид намуданд:

-ба таври огоҳона муттаҳид намудани мардуми мамлакат дар атрофи ғояи «Тоҷикистони соҳибихтиёр — Ватани ягонаи мо»;

Баъдан, масъалаи баланд бардоштани маърифати сиёсӣ, ҳуқуқӣ, худшиносӣ ва худогоҳии миллӣ ва  ҳифзи ҳуввияти миллӣ пайваста дар суханрониҳо ва паёмҳо ба Маҷлиси Олӣ зикр карда шуда, онҳо шарти муҳимтарини дастоварди рушди давлатдории миллӣ ҳисобида мешуданд.

Бахусус, дар шароити ҷаҳонишавӣ ва рушди технологияҳои ит-тилоотӣ, ки воридшавии унсурҳои бегонаро ба фарҳанги миллӣ осон гардонидааст, рӯ овардан ба таърих ва огоҳ будан аз аслу насаби хеш барои ҳар як фарди миллат, хусусан, насли наврасу ҷавон зарур ва ҳатмӣ мебошад.

Дар ин замина, андешаҳо ва дастуру супоришҳои Сарвари давлат дар хусуси  мисли модар ва Ватани худ дӯст доштан ва ҳамчун гавҳари бебаҳои ҳастӣ ҳифз кардани забони шево ва шоиронаи тоҷикӣ, ойина будани забон ва дар он инъикос шудани симои пурҷилои миллат, ба қадри забон ҳамчун нишонаи ҳастии миллатамон расидан, омӯзиш ва аз худ кардани забони тоҷикӣ, аз ҷумла забонҳои байналмилалӣ; ба таври васеъ рӯ овардан ба китобхонӣ ва ба ин васила баланд бардоштани маърифатнокии аҳолӣ, нигароникунанда арзёбӣ шудани дуршавӣ аз китобхонӣ, назорати ҷиддии омӯзгорону волидайн  аз болои китобхонӣ ва аз ёд кардани порчаҳои назму насри толибилмон, ба роҳ мондани тадбирҳои ҷиддӣ ва судманд ҷиҳати  тавсеаи ҷаҳонбинӣ ва сухандону сухангӯ шудани насли ояндаи кишвар, андешидани тадбирҳои зарурӣ барои амалӣ гардидани Консепсияи миллии тарбия дар Ҷумҳурии Тоҷикистон, ҳар сол баргузор намудани озмуни “Фурӯғи субҳи доноӣ” бо ҷалби васеи  ҷомеа, табдил додани китобхонаҳо ба маркази муҳими илму фарҳанг,  вазифагузориҳое мебошанд, ки бе амалӣ намудани онҳо баланд бардоштани сатҳи худшиносиву худогоҳӣ имконнопазир мебошад.

Аз ин рӯ, нашри ин шоҳасар ва  ба ҳар оила тақдим намудани он– нишонаи эҳтироми бузург ва арҷгузорӣ ба таъриху фарҳанг ва бузургони миллат аз ҷониби Пешвои миллат буда, беҳтарин тӯҳфа ба ҷашни 30 – солагии Истиқлолияти давлатӣ маҳсуб меёбад.

Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон мақсади баргузор кардани  таҷлили солгарди бузургони миллатро баланд бардоштани худшиносиву худогоҳӣ муайян карда, ин матлабро дар суханронии худ дар мавзӯи «Моҳияти таҳаммулпазирии мазҳаби Имоми Аъзам ва вазъи дин дар кишвар» дар конфронси ҷумҳуриявӣ бахшида ба 1310 — солагии Имоми Аъзам  26.02.2009 таъкид карданд:

Дар робита ба ин, пешниҳоди Сарвари давлат дар хусуси ҳар сол таҳти сарпарастияшон баргузор кардани Озмуни ҷумҳуриявии “Тоҷикистон — Ватани азизи ман” низ амали саривақтӣ буда, давлат дар рӯҳияи баланди ватандӯстиву ватандорӣ, давлатдориву давлатсозӣ, ифтихор аз решаҳои таърихӣ, нақши гузаштагони худ дар тамаддуни ҷаҳонӣ, нақш ва мавқеи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат дар эҳё ва рушди таъриху фарҳанги волои миллати худ, эҳтирому арҷгузорӣ  ба онҳо ва ҳифзи арзишҳои миллӣ тарбия кардани насли ҷавони мамлакатро пайдо мекунад.

<strong>Карим КАРИМЗОДА,

конститутсионии Ҷумҳурии Тоҷикистон,